Leskoffer als handvat voor docent met zieke leerling

Digitale leskoffers

“De eerste leskoffers zijn zo’n tien jaar geleden ontwikkeld,” vertelt Marian, beleidsmedewerker van de Vereniging Kinderkanker Nederland. “Sindsdien is er veel veranderd. Scholen zetten digitale leermiddelen in en kunnen de cd-roms en dvd’s uit de koffers niet eens meer afspelen. Ook inhoudelijk was een update welkom. En dus besloten we de koffers te actualiseren en ze ook in digitale vorm aan te bieden.” Eline is stagiaire bij de vereniging en nam de doorontwikkeling van de koffer ‘niet meer beter’ voor haar rekening. Ze licht toe: “Op basis van feedback die we van diverse docenten ontvingen tijdens een behoefteanalyse pasten we de vorm van de koffer aan. Nu bevatten de koffers een stappenplan die het verloop van de ziekte volgt.” Marian vult aan: “In de koffers zit informatie voor leerlingen van alle leeftijden, van 5 tot 18 jaar, waarbij we onderscheid maken tussen kleuters, midden- en bovenbouw van de basisschool en het voortgezet onderwijs.”

Achtergrondinformatie en lessuggesties

De inhoud van de koffer ‘niet meer beter’ is opgedeeld in drie situaties rond het ziekteproces: het moment van diagnose, de periode dat de leerling te ziek is om naar school te komen en het moment van overlijden. “Per situatie vind je achtergrondinformatie over de ziekte kanker, hoe vaak het voorkomt, welke behandelingen mogelijk zijn en wat de perspectieven zijn,” vertelt Eline. “Daarnaast zit de koffer vol met lessuggesties, boekenlijsten (om zelf te lezen of om voor te lezen in de klas) en activiteiten voor in de klas. Ook vind je bijvoorbeeld een rouwprotocol en tips over het omgaan met (sociale) media rondom een overleden leerling in de koffer. Allemaal bedoeld als handvat om je als docent te helpen het onderwerp bespreekbaar te maken en met elkaar om te gaan met de ziekte. Daarmee zijn de koffers inhoudelijker en meer onderwijskundig geworden, alles is makkelijk toepasbaar in de klas,” vervolgt Eline.

'Daarmee zijn de koffers inhoudelijker en meer onderwijskundig geworden, alles is makkelijk toepasbaar in de klas.'

Marian vertelt dat er veel nieuwe dingen zijn toegevoegd: “Uit de behoefteanalyse kwam naar voren dat het belangrijk is om rekening te houden met cultuurverschillen: andere culturen kennen andere rituelen en communicatie rondom ziekte en overlijden. In Nederland maken we dingen graag ‘normaal’ en benoemen we zaken heel direct, dat is niet in alle culturen zo.” Eline: “Uit het onderzoek kwam naar voren dat docenten niet altijd weten hoe ze over ziekte en overlijden kunnen praten met leerlingen in de klas, of met bijvoorbeeld de ouders. Ook daar hebben we tips voor toegevoegd.”

Docenten steunen

“Als consulent onderwijsondersteuning ben ik blij met de leskoffers. Ik maak er al jaren regelmatig gebruik van,” vertelt Marlian. “Naast de digitale versie, gebruik ik ook nog altijd graag de fysieke koffer. Samen met de leerkracht bekijk ik de inhoud en bespreken we hoe het materiaal in de klas is in te zetten. Door er samen over te praten, bouwen we ook een band op.” Ze vervolgt: “Als docent van een zieke leerling sta je voor een grote opgave: het is heel ingrijpend. Gelukkig komt het niet heel vaak voor in iemands loopbaan. Maar als het dan een leerling uit jouw klas treft, kun je wel wat steun gebruiken. Zowel emotioneel als inhoudelijk. Vanuit het Expertisecentrum proberen we docenten te steunen en te helpen met de best passende aanpak. Daar hebben ook de zieke leerling, zijn ouders en de rest van de leerlingen in de klas, baat bij.”

De reacties op de nieuwe leskoffers zijn positief. Marian: “We krijgen warme reacties van docenten. Ze vinden de inhoud van de koffers heel waardevol en zijn blij dat ze deze kunnen gebruiken.” Eline: “Jaarlijks evalueren we de inhoud van de koffers, suggesties en verbeterpunten kunnen we dan doorvoeren. Met de komst van de digitale koffers is het frequent updaten een stuk makkelijker geworden!”

Meer weten over de leskoffers? Klik dan hier voor meer informatie.

Dit artikel is verschenen op: Ziek en onderwijs en geschreven door Marlian Helmink.