Late gevolgen

Aandacht en geheugen

Heb jij een hersentumor gehad? Ben je vergeetachtig en snel overprikkeld? Dan heb je vermoedelijk last van niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Je bent niet alleen.

Vooral mensen die als kind een hersentumor hebben gehad, kunnen aanlopen tegen problemen op het gebied van aandacht en geheugen. Dit kan een grote impact hebben op je leven. Onze NAH-survivorsgroep kan jou helpen. Meld je hiervoor aan via survivors@kinderkankernederland.nl.   

Aandacht

Bij alles wat je doet, is aandacht nodig. Als je niet-aangeboren hersenletsel (NAH) hebt, kun je aandachtsproblemen hebben. Dit heeft invloed op studeren, werken, relaties en soms op zelfstandig wonen.

Er zijn verschillende vormen van aandacht. Bij NAH kun je problemen hebben bij al deze vormen:

  • Gerichte aandacht heb je nodig om je ergens op te focussen door onbelangrijke informatie weg te filteren. Bijvoorbeeld boodschappen doen zonder de achtergrondmuziek in de supermarkt te horen.
  • Volgehouden aandacht heb je nodig om je voor een langere tijd ergens op te richten. Bijvoorbeeld een lang krantenartikel lezen.
  • Wisselende aandacht heb je nodig om je aandacht van de ene bezigheid naar een andere bezigheid te verschuiven. Bijvoorbeeld je telefoon aannemen terwijl je naar een serie op Netflix kijkt.
  • Verdeelde aandacht heb je nodig om je aandacht op meerdere dingen tegelijk te richten. Bijvoorbeeld autorijden en tegelijk naar het nieuws op de radio luisteren.

Als ik moe ben of een drukke dag achter de rug heb, heb ik meer moeite mijn aandacht ergens bij te houden dan wanneer ik een rustige dag heb gehad.

Herken jij deze klachten?

Als je aandachtsproblemen hebt, kun je ook andere klachten krijgen, bijvoorbeeld:

  • Snel afgeleid zijn
  • Te veel indrukken ervaren
  • Snel overprikkeld zijn
  • Hoofdpijn
  • Je slecht kunnen concentreren
  • Moeite hebben met onthouden
  • Moeite hebben meer dingen tegelijk te doen
  • Moeite hebben het overzicht te houden
  • Dingen minder snel opnemen en begrijpen
  • Sneller moe zijn, niet merken dat je moe bent en daardoor over je grenzen gaan
  • Je emoties minder goed in bedwang hebben, waardoor sneller conflicten ontstaan

Met vrienden naar de kroeg is soms niet te doen. Alle geluiden komen tegelijk binnen: de muziek, gesprekken van anderen. Ik ga dan maar eerder naar huis.

Mijn hypofyse is aangetast. Daardoor zijn veranderingen en overzicht houden moeilijk voor mij. Eigenlijk moet elke dag een beetje hetzelfde zijn. Het kan wel anders, maar dan moet ik dat ’s avonds weten, anders raak ik in paniek.

Geheugen

Met je geheugen kun je dingen onthouden. Je hebt twee soorten: het kortetermijngeheugen en het langetermijngeheugen. Als je niet-aangeboren hersenletsel hebt, kun je hier problemen mee hebben.

Kortetermijngeheugen

In je kortetermijngeheugen sla je informatie voor korte tijd op. Het gaat om dingen die je via je zintuigen (ogen, oren, tastzin, smaak en reuk) binnenkrijgt. Er past maar beperkte informatie in en na een tijdje vergeet je die weer. In je kortetermijngeheugen zit ook je werkgeheugen. Daarmee verwerk je informatie in je kortetermijngeheugen en haal je informatie uit je langetermijngeheugen op.

Langetermijngeheugen

In je langetermijngeheugen sla je informatie voor langere tijd op. Het gaat om feitenkennis, vaardigheden, gewoonten en herinneringen. Die informatie gebruik je bewust (kennis, herinneringen) en onbewust (vaardigheden, gewoontes, herinneringen).

Herken jij deze problemen?

  • Je kunt opgeslagen informatie niet meer goed oproepen
  • Je kunt informatie niet goed onthouden in je korte- en/of langetermijngeheugen
  • Je herkent voorwerpen of gezichten niet goed meer

Het lukt me niet om een proefwerk te maken; alles wat ik een dag eerder nog zo goed weet, is de volgende dag verdwenen. Alsof mijn harde schijf ’s nachts is gewist.

Op mijn werk heb ik structuur nodig, dat mijn baas duidelijk zegt wat hij van me verwacht. Als hij te snel een lijstje opsomt, ben ik de meeste dingen al snel vergeten.

Tips

  • Zorg voor een rustige plek als je dingen moet doen die aandacht vragen.
  • Plan het op momenten waarop je uitgerust bent en energie hebt.
  • Verdeel je werkzaamheden in stukjes, neem telkens even pauze.
  • Haal als je pauzeert even diep adem en probeer je te ontspannen.
  • Bedenk en noteer wat jou afleidt.
  • Bedenk en noteer wat jou het beste helpt om je aandacht vast te houden.
  • Probeer je aandacht te verbeteren door telkens iets langer geconcentreerd te werken.
  • Praat hardop tegen jezelf om je gedachten en handelen op een rij te krijgen.
  • Maak aantekeningen en bewaar die op een vaste plek.
  • Gebruik een planning- of geheugen-app.