Christiaan Schrijft: In de actiestand

Een paar weken geleden las ik in een lokaal krantje dat een meisje in een dorp hier in de buurt in 2022 de diagnose leukemie heeft gekregen. Dat dat in de krant terecht kwam, had te maken met het initiatief van haar vader, die in actie was gekomen om geld in te zamelen voor het Prinses Maxima Centrum. Op 6 januari is hij met een paar maten in een brakke bak voor een barrelchallenge vertrokken om een lange reis te maken naar de Botnische golf, in het hoge Noorden. 

Doen in crisistijd

Psychologen en biologen zullen vast iets verstandigs kunnen zeggen over de manier waarop mensen omgaan met uitdagingen. Over de overeenkomsten en verschillen, over mannen en over vrouwen.  Ik herken in ieder geval in mezelf de neiging om te gaan ‘doen’, om dat wat ik voel in mijn lijf om te zetten in actie. Vooral in crisistijd. Bijvoorbeeld toen, in december 2004, een zeebeving in de Indische oceaan zorgde voor een tsunami die de kusten van verschillende Aziatische landen overspoelde. Krap een jaar eerder was ik thuisgekomen van een lange fietstocht door Azië: in 11 maanden fietsten we door Japan, China, Mongolië, Tibet, Nepal en India. De mensen en de landschappen lieten een onbeschrijflijke indruk achter. En dus, bij het zien van de beelden van verwoesting na de overstromingen had ik binnen no time een soort van benefiet-actie opgezet: ik strikte drie aikidoleraren (Aikido is een Japanse bewegingskunst) van verschillende organisaties om samen les te geven. Als ik het me goed herinner deden 140 aikido-beoefenaars mee aan dat evenement, wat in die tijd ongekend was. Als ik daar nu op terugkijk, voel ik me verbaasd over het gemak en de creativiteit waarmee ik die actie op touw zette. En ik zie, bij mezelf en bij die andere vader, dat we in crisistijd aansluiten bij dat wat we kennen en kunnen.

Ik herken in ieder geval in mezelf de neiging om te gaan ‘doen’, om dat wat ik voel in mijn lijf om te zetten in actie. Vooral in crisistijd.

Voor het echie

Ook van een andere crisis die ons overspoelde herinner ik me hoe ik in actie kwam: toen ik in 2015 tijdens een overleg een telefoontje kreeg van een arts die vertelde over Dorje’s leukemie en het verzoek deed om naar het ziekenhuis te komen, stond ik op, zei ik gedag tegen mijn collega en sprong ik in de auto. Mijn hele hebben en houwen in de actie-stand, met alle gedachten die daarbij pasten. Terwijl ik voor een stoplicht wachtte, dacht ik: “Nu komt het erop aan, dit is ‘voor het echie’. Als ik goed wil kunnen zorgen voor Dorje zal ik goed voor mezelf moeten zorgen!” Mijn gedachten gingen meteen uit naar actie: vanaf nu op tijd naar bed, misschien beginnen met hardlopen, goed gaan letten op mijn voeding… Op dát moment voelde dat nogal bevredigend. Iets kunnen doen en daarvoor plannen maken gaf richting aan de paniek en angst waarvan ik me toen nauwelijks bewust was. 

Doen wat we geoefend hebben

Maar de plannen verdwenen weer snel. Toen de eerste emoties en de bijbehorende chemische stofjes in mijn lijf wat waren gezakt, had ik mijn handen té vol aan deze nieuwe situatie. Er kwam nauwelijks iets van alle voorgenomen nieuwe gewoontes terecht. Ik kwam er niet toe mijn gympen aan te trekken, bleef langer achter de buis hangen dan goed voor me was en at wat makkelijk was. Dat had ik natuurlijk kunnen weten. De Griek Archilochus zei 2500 jaar geleden blijkbaar al eens dat we, als het erop aan komt, “niet opstijgen tot het niveau van onze verwachtingen, maar terugvallen op het niveau van onze training.” We doen wat we geoefend hebben, bewust of onbewust. En voor de rest steunen we op de mensen in onze omgeving.

Kop d’r veur!

Vijf jaar na die eerste diagnose, toen Dorje opnieuw leukemie bleek te hebben, liep het alweer anders, geholpen door de faciliteiten in het Máxima. Natuur om de hoek maakte het makkelijker om een wandeling te maken, de sportfaciliteiten voor ouders hielpen me in beweging te blijven, de kwaliteit van de keuken maakten het makkelijk om voor gezond te kiezen. Voor die support ben ik nog iedere keer dankbaar, en ik vier initiatieven als die van Auke en zijn ‘team Nynke’, die met iets wat ze al kunnen en kennen, hopelijk heel veel geld ophalen! Een Groninger shout-out naar hem en andere ouders: Kop d’r veur!

Christiaan Zandt blogt over zijn ervaringen als vader van Dorje (11) die in oktober 2015 en in 2020 werd gediagnosticeerd met Acute Lymfatische Leukemie. Hij herstelt momenteel probleemloos van een stamceltransplantatie.